On ýyldan gowrak mundan ozal adamlaryň köpüsi yşyklandyryş we saglyk bilen baglanyşykly bolar diýip pikir etmezdiler. On ýyldan gowrak ösüşden soňLED yşyklandyryşsenagat, ýagtylygyň netijeliligini, energiýany tygşytlamagy we çykdajylary gözlemekden ýagtylygyň hiline, ýeňil saglyga, ýeňil biosfera howpsuzlygyna we ýeňil gurşawa bolan islege çenli ösdi. Esasanam soňky ýyllarda gök ýagtylygyň zyýany, adamyň ritminiň bozulmagy we LED sebäpli adam retinasynyň zeperlenmegi ýaly meseleler has aýdyňlaşýar, bu bolsa sagdyn yşyklandyryşyň meşhurlygynyň möhümdigine düşünýär.
Saglygy yşyklandyrmagyň biologiki esaslary
Umuman aýdanyňda, saglyk yşyklandyryşy, psihologiki we beden saglygyny ýokarlandyrmak üçin LED yşyklandyryş arkaly adamlaryň iş, okuw we ýaşaýyş şertlerini we hilini gowulandyrmak we gowulaşdyrmakdyr.
Lightagtylygyň adamlara biologiki täsirini wizual effektlere we wizual däl effektlere bölmek mümkin.
(1) lightagtylygyň wizual täsirleri:
Görünýän ýagtylyk gözüň korneýasyndan geçýär we obýektiw arkaly retinada şekillendirilýär. Fotoreptor öýjükleri tarapyndan fiziologiki signallara öwrülýär. Ony alandan soň, optiki nerw älemdäki zatlaryň reňkine, görnüşine we uzaklygyna baha bermek üçin görüş döredýär. Görüş, şeýle hem görmegiň psihologiki täsiri bolan adamlaryň psihologiki mehanizminiň reaksiýasyna sebäp bolup biler.
Görüş öýjükleriniň iki görnüşi bar: biri ýagtylygy we reňki duýýan konus öýjükleri; Ikinji görnüş, diňe ýagtylygy duýup bilýän, ýöne duýgurlygy öňküsinden 10000 esse köpdür.
Gündelik durmuşda köp hadysalar ýagtylygyň görüş täsirine degişlidir:
Bedatylýan otag, naharhana, kofe dükany, ýyly reňkli yşyk (gülgüne we açyk gyrmyzy ýaly) tutuş meýdany ýyly we rahat atmosfera öwürýär we şol bir wagtyň özünde adamlaryň derisini we ýüzüni has sagdyn edýär.
Tomusda gök we ýaşyl yşyk adamlary salkynlaşdyrar; Gyşda gyzyl adamlary ýyly duýýar.
Güýçli reňkli yşyklandyryş atmosferany işjeň we aýdyňlaşdyryp, joşgunly baýramçylyk atmosferasyny artdyryp biler.
Döwrebap maşgala otaglary, bagtly atmosferany ýokarlandyrmak üçin myhman otagyny we restorany bezemek üçin köplenç gyzyl we ýaşyl bezeg çyralaryny ulanýarlar.
Käbir restoranlarda umumy yşyklandyryş ýa-da stolda çilim ýok. Diňe atmosferany ýola goýmak üçin gowşak şem yşyklandyryşyny ulanýarlar.
(2) lightagtylygyň wizual däl täsirleri, iprgc-iň tapylmagy:
Adamyň retinasynda fotoreptor öýjükleriniň üçünji görnüşi bar - wagtyňy dolandyrmak, dürli hereketleriň ritmini we amplitudasyny sazlamak we gözegçilik etmek ýaly bedeniň görüşiniň daşynda görmeýän täsirleri kadalaşdyrmak üçin jogapkär içerki fotosensiw retinal ganglion öýjükleri. wagtlary.
Bu wizual däl effekt, 2002-nji ýylda süýdemdirijilerde Berson, Dunn we Takao tarapyndan süýdemdirijilerde ýüze çykarylan siçen wizual effekt hem diýilýär. 2002-nji ýylda dünýäde ilkinji on açyşyň biridir.
Geçirilen gözlegler öý syçanlarynyň görmeýän täsiriniň 465nm bolandygyny görkezdi, ýöne adamlar üçin genetiki gözlegler onuň 480 ~ 485nm bolmalydygyny görkezýär (konus öýjükleriniň we çybyk öýjükleriniň iň ýokary derejesi degişlilikde 555nm we 507nm).
(3) Biologiki sagady dolandyrýan iprgc ýörelgesi:
Iprgc-iň adam beýnisinde öz nerw geçiriş ulgamy bar, bu wizual nerw geçiriş ulgamyndan gaty tapawutlanýar. Lightagtylyk alandan soň, iprgc gipotalamusa (RHT) iberilýän bioelektrik signallary döredýär, soňra bolsa sosna bezine ýetmek üçin suprakiazmatik ýadro (SCN) we ekstraserebral nerw ýadrosyna (PVN) girýär.
Soska bezi beýniniň biologiki sagadynyň merkezidir. Melatonini bölüp çykarýar. Melatonin sintez edilýär we sosna bezinde saklanýar. Duýgudaş tolgunma melatonini akýan gana goýbermek we tebigy uky döretmek üçin sosna öýjüklerini herekete getirýär. Şonuň üçin fiziologiki ritmi kadalaşdyrmak möhüm gormondyr.
Melatoniniň bölünip çykmagy, gündizine päsgel berýän we gije işjeň hereket edýän aç-açan sirkad ritmine eýedir. Şeýle-de bolsa, simpatiki nerwiň joşgunlylygy, sosna mäzine ýetýän ýagtylygyň energiýasy we reňki bilen berk baglanyşyklydyr. Açyk reňk we ýagtylyk intensiwligi melatoniniň bölünip çykmagyna we bölünip çykmagyna täsir eder.
Biologiki sagady kadalaşdyrmakdan başga-da, iprgc adamyň ýürek urşuna, gan basyşyna, hüşgärligine we janlylygyna täsir edýär, bularyň hemmesi ýagtylygyň görünmeýän täsirine degişlidir. Mundan başga-da, ýagtylygyň fiziologiki zyýany, ýagtylygyň görmeýän täsiri bilen baglanyşykly bolmaly.
Iş wagty: Dekabr-08-2021